Minder dan vijfendertig jaar geleden was kinderopvang nog iets waarvoor gestreden werd. de actiegroep ‘dolle Mina’ bepleitte begin jaren zeventig gratis kinderopvang in het kader van hun ‘werkende wijvenplan’. Het heeft even geduurd, maar inmiddels is er veel veranderd. Het merendeel van de vrouwen werkt nu buitenshuis en kinderopvang is niet meer weg te denken uit de Nederlandse samenleving.

Er zijn verschillende vormen van kinderopvang: kinderdagverblijven, oftewel crèches, naschoolse en buitenschoolse opvangcentra en gastouders. De keuze die je maakt is heel persoonlijk: iedere ouder heeft eigen voorkeuren en elk kind is anders. Elke vorm van kinderopvang legt ook weer eigen accenten.

De geregistreerde kinderopvangorganisaties en gastouderbureaus staan allemaal garant voor een goede kwaliteit. Laat daarom bij je keuze vooral ook je gevoel spreken. Het gaat immers om de opvoeding en verzorging van jouw kind.

Hier volgt in het kort alle relevante informatie over kinderopvang: welke soorten zijn er en wat is het verschil? Welke soort past het best bij jou en jouw kind en hoe kom je tot een verantwoorde keuze? Wanneer je meer informatie wilt, of snel een overzicht wilt hebben van de opvangmogelijkheden bij jou in de buurt, kijk dan op de website van kinderopvangonline: marktplaats en trefpunt voor kinderopvang. De service van Kinderopvangonline is volledig gratis.

Kinderdagverblijf
Opvang in een kinderdagverblijf is bedoeld voor kinderen van zes à acht weken tot vier jaar. De meeste kinderdagverblijven zijn open van maandag tot en met vrijdag van acht tot zes uur. Sommige kinderdagverblijven zijn een aantal weken per jaar gesloten, bijvoorbeeld rond kerstmis of in de zomer. In kinderdagverblijven worden de kinderen in groepen opgevangen. De groepssamenstelling kan variëren van kinderen met nagenoeg dezelfde leeftijd (horizontale groep) tot groepen met kinderen van nul tot vier jaar (verticale groep). Alleen bij geregistreerde centra is kwaliteit gegarandeerd en bestaat de mogelijkheid tot een tegemoetkoming in de kosten door de overheid (de kinderopvangtoeslag).

Tip
Ga langs bij verschillende kinderdagverblijven en luister goed naar je gevoel. Hoe is de sfeer, hoe gaan de leidsters met de kinderen om, ogen de kinderen tevreden? Vraag ook hier om referenties. Je kunt bijvoorbeeld ouders die je tegenkomt, vragen naar hun ervaringen.

BSO
Buitenschoolse opvang (BSO), ook wel naschoolse opvang genoemd, is de opvang van kinderen vanaf vier jaar tot het einde van hun basisschooltijd. De opvang geschiedt op de uren overdag dat de kinderen niet op school zitten en tijdens vakanties. De groepen bestaan meestal uit zo’n twaalf tot twintig kinderen. In de buitenschoolse opvang kunnen kinderen hun vrije tijd op een prettige manier doorbrengen. Regelmatig worden ook uitstapjes of speciale activiteiten georganiseerd. Altijd is er opvoedkundige begeleiding aanwezig en hebben de kinderen de ruimte om leuke dingen te doen.

Tip
Scholen hebben een inspanningsverplichting om buitenschoolse opvang te leveren. Die verplichting biedt echter geen garantie op een plek. Geef je kind op tijd op en mocht het niet lukken dan is een gastouder een goed alternatief.

Gastouderopvang
Een gastouder regel je via een gastouderbureau. Gastouderopvang is de opvang door een oppas van kinderen van nul tot dertien jaar. De opvang kan plaatsvinden in het huis van de kinderen of bij de oppas thuis. Als de oppas geregistreerd staat in het Landelijke Register Kinderopvang, dan komen de ouders van de kinderen in aanmerking voor een bijdrage van het Rijk (Kinderopvangtoeslag). Daarvoor moet de oppas aan een aantal kwalificatie eisen voldoen. Zo dient zij bijvoorbeeld in het bezit te zijn van een relevant diploma, een EHBO-certificaat en een Verklaring Omtrent Gedrag. Vanwege de hoge mate van flexibiliteit van gastouderopvang wordt deze vorm veel gebruikt door mensen die geen standaard werktijden hebben. Andere voordelen van gastouderopvang zijn bijvoorbeeld de flexibiliteit, de kleinschalige opzet, de rust en de persoonlijke aandacht van een oppas. Gastouders zijn vaak dames uit de buurt. Alleen wanneer een gastouder is aangesloten is bij een gastouderbureau kom je in aanmerking voor de kinderopvangtoeslag. Gastouderopvang kan ook in combinatie met een andere vorm van kinderopvang (kinderdagverblijf of BSO). Voor de kinderopvangtoeslag maakt dat niet uit.

Tip
heb je al een oppas? Vraag een gastouderbureau of ze voldoet aan de voorwaarden en zo niet? Vraag wat zij kunnen doen om daarvoor te zorgen. Het ene gastouderbureau komt hier financieel veel meer in tegemoet dan het andere.

Peuterspeelzaal
Vanaf tweejarige leeftijd, krijgen kinderen meer belangstelling voor elkaar en gaan ze samen spelen. Gaat je kind niet naar een crèche of gastouder? Dan kun je de peuterspeelzaal overwegen. Meestal zijn deze ’s ochtends open. Je kind kan naar een peuterspeelzaal vanaf 2,5 jaar. De peuterspeelzaal is bedoeld voor kinderen tot hooguit vier jaar. In een peuterspeelzaal krijgen kinderen materiaal en activiteiten aangeboden die hun ontwikkeling stimuleren. Sinds kort vallen alle peuterspeelzalen onder de Wet kinderopvang. Daarmee wordt er een enorme professionaliseringsslag gemaakt onder de peuterspeelzalen. Daar waar vroeger het materiaal en de veiligheid van peuterspeelzalen nog wel eens te wensen overliet, moet nu elke peuterspeelzaal aan dezelfde kwaliteitseisen voldoen als de kinderdagverblijven. Je krijgt overigens (nog) geen kinderopvangtoeslag voor deze vorm van kinderopvang.