Echoscopie is een techniek waarmee organen in het lichaam zichtbaar worden. Dit is mogelijk met behulp van hoogfrequente geluidsgolven (ultrageluid) afkomstig van een transducer. Het menselijke oor kan deze geluidsgolven niet horen. De inwendige organen kaatsen de geluidsgolven terug waardoor ze zichtbaar gemaakt kunnen worden op een beeldscherm.

Er zijn twee soorten transducers. De ene maakt afbeeldingen via de buikwand, de uitwendige echo. De andere is dun en langwerpig en wordt via de vagina(schede) ingebracht voor een inwendige of vaginale echo. In het begin van de zwangerschap wordt vaak de voorkeur gegeven aan de inwendige echo. Omdat het uiteinde van de transducer op deze manier dichter bij de baarmoeder komt dan bij een uitwendige echo, wordt een beter beeld verkregen. Een jonge zwangerschap is dan duidelijker zichtbaar. Met behulp van een echo kan allerlei informatie worden verkregen over het verloop van je zwangerschap. Afhankelijk van het moment waarop het onderzoek plaatsvindt, kan een echoscopie op verschillende vragen antwoord geven.

In het begin van de zwangerschap
Tussen de achtste en dertiende week wordt vaak een echo gemaakt om de duur van de zwangerschap vast te stellen. In deze periode groeien baby’s namelijk in hetzelfde tempo, zodat aan de hand van de afmetingen van je kindje nauwkeurig de termijn en de uitgerekende datum kan worden bepaald. Bij deze termijnecho wordt ook gekeken of het hartje klopt en of er sprake is van een eenling- of een meerlingzwangerschap. Soms kan het zinvol zijn om al een echo in de zesde of zevende week te maken, bijvoorbeeld als er bloedverlies is of wanneer je voor deze zwangerschap een miskraam hebt gehad. In een latere fase van de zwangerschap kan een echo informatie geven over de groei en de ligging van je baby, de hoeveelheid vruchtwater en de plaats van de placenta.

Downscreening
Aanstaande ouders kunnen laten onderzoeken of er een verhoogde kans is op een kindje met Downsyndroom. Dit wordt gedaan met de combinatietest. Deze test bestaat uit een combinatie van twee onderzoeken:

  • Een bloedonderzoek bij de moeder tussen de negende en veertiende week.
  • Een nekplooimeting via een echo tussen de elfde en veertiende week.

Nekplooimeting
De nekplooi is een dun vochtlaagje onder de huid. Dit laagje vocht is altijd aanwezig, ook bij gezonde kinderen. Maar hoe dikker deze nekplooi is, hoe groter de kans bestaat dat je kind het syndroom van Down heeft. Een verdikte nekplooi komt niet alleen voor bij het syndroom van Down, maar ook bij andere chromosoomafwijkingen. Soms gaat een verdikte nekplooi samen met bepaalde lichamelijke afwijkingen, zoals hartafwijkingen. De uitslagen van het bloedonderzoek en de nekplooimeting worden gecombineerd met de leeftijd van de moeder en de precieze duur van de zwangerschap. Samen bepalen zij hoe hoog de kans is op een kindje met het syndroom van Down.

De combinatietest is een kansberekening en geeft nooit zekerheid. Hij laat alleen zien hoe groot de kans is dat je kind het syndroom van Down heeft. Ook als de uitslag van de test gunstig lijkt, is er toch nog een (heel) kleine kans dat je kind geboren wordt met het syndroom van Down. Andersom betekent een verhoogde kans op het syndroom van Down niet altijd dat je kind die aandoening heeft.

De twintig weken screeningsecho (SEO)
De meeste kinderen worden gezond geboren, maar een klein percentage (drie tot vier procent) van alle kinderen heeft bij de geboorte een aangeboren afwijking. Tussen de twintig en 22 weken van de zwangerschap wordt je een echoscopisch onderzoek aangeboden om sommige van deze aangeboren afwijkingen bij de baby op te sporen: het structureel echoscopisch onderzoek (SEO). Voorbeelden van aandoeningen die bij deze echo kunnen worden gezien:

  • Open ruggetje
  • Open schedel
  • Hartafwijkingen
  • Nierafwijkingen
  • Afwijkingen aan armen of benen

Toch is dit onderzoek geen garantie voor een gezond kind. Niet alle aandoeningen kunnen worden gezien. Meer informatie over de combinatietest en SEO kun je vinden op prenatalescreening.nl.

3- of 4D-echo
Een 3D-echo wordt uit meerdere 2D-beelden opgebouwd. Hierdoor is het mogelijk je kindje in perspectief te zien. Echografie in 3D bestaat uit stilstaande beelden. Dankzij de ontwikkeling van nieuwe technieken is het nu ook mogelijk je baby echt te zien bewegen in 3D-beelden: de 4D-echoscopie.